Encyklopedia rezydentur
Medycyna paliatywna
    • Czas trwania specjalizacji 
    • Progi i liczba miejsc
    • Harmonogram i program szkolenia specjalizacyjnego
    • Przykładowe kursy doskonalące dla rezydentów medycyny paliatywnej organizowane przez CMKP 
    • Sytuacja na rynku pracy  
    • Konsultant krajowy w dziedzinie medycyny paliatywnej
    • Praca naukowa i samorozwój w czasie rezydentury
    • Wydarzenia
    • Referencje

Medycyna paliatywna

Spis treści

  1. Czas trwania specjalizacji 
  2. Progi i liczba miejsc
  3. Harmonogram i program szkolenia specjalizacyjnego
  4. Przykładowe kursy doskonalące dla rezydentów medycyny paliatywnej organizowane przez CMKP 
  5. Sytuacja na rynku pracy  
  6. Konsultant krajowy w dziedzinie medycyny paliatywnej
  7. Praca naukowa i samorozwój w czasie rezydentury
  8. Wydarzenia
  9. Referencje

Czas trwania specjalizacji 

  • moduł podstawowy -  3 lata (156 tygodni + 3 dni/783 dni roboczych + czas na samokształcenie: 3 tygodnie + 3 dni/18 dni roboczych)
  • moduł specjalistyczny - czas trwania 2 lata (104 tygodnie + 2 dni/522 dni roboczych + czas na samokształcenie 2 tygodnie + 2 dni/12 dni roboczych)
Łączny czas trwania szkolenia 5 lat

Progi i liczba miejsc

Specjalnie dla Was zebraliśmy pięcioletnie, ogólnopolskie dane dotyczące liczby miejsc na szkolenie w trybie rezydenckim oraz progów (wynik postępowania rekrutacyjnego, na który składa się wynik LEK, publikacje naukowe i posiadanie stopnia naukowego doktora nauk medycznych) podczas rekrutacji marcowych i październikowych. Poza zorientowaniem się w wymaganiach, na podstawie statystyk macie możliwość pośrednio prześledzić sytuację w różnych dziedzinach medycznych na przestrzeni lat.

Rekrutacja październikowa - progi

20232022202120202019
dolnośląskie
59.38%
66.67%
bc
bc
bc
kujawsko-pomorskie
bc
bd
bc
bd
-
lubelskie
bc
bc
-
-
-
lubuskie
-
-
-
-
-
łódzkie
bc
bc
-
bc
bc
małopolskie
bc
bc
bc
bc
bc
mazowieckie
-
-
-
-
bc
opolskie
bc
bc
bd
-
bc
podkarpackie
-
84.29%
bc
-
-
podlaskie
-
bc
-
-
-
pomorskie
-
-
-
-
-
śląskie
bc
bc
-
bc
-
świętokrzyskie
-
-
-
-
-
warmińsko-mazurskie
bc
bc
bc
bc
bc
wielkopolskie
bc
bc
bc
bc
bc
zachodniopomorskie
bc
bc
bc
-
-
-
brak naboru
bd
brak danych
bc
brak chętnych

Rekrutacja październikowa - liczba miejsc

20232022202120202019
dolnośląskie
3
3
2
3
2
kujawsko-pomorskie
2
1
1
0
-
lubelskie
1
1
-
-
-
lubuskie
-
-
-
-
-
łódzkie
3
1
-
2
3
małopolskie
3
1
2
1
1
mazowieckie
-
-
-
-
1
opolskie
2
2
2
-
1
podkarpackie
-
1
1
-
-
podlaskie
-
1
-
-
-
pomorskie
-
-
-
-
-
śląskie
6
2
-
0
-
świętokrzyskie
-
-
-
-
-
warmińsko-mazurskie
2
2
2
2
1
wielkopolskie
3
2
2
1
1
zachodniopomorskie
4
2
3
-
-
-
brak naboru
bd
brak danych

Rekrutacja marcowa - progi

202420232022202120202019
dolnośląskie
bc
bc
bd
bc
bc
-
kujawsko-pomorskie
78.74%
bc
bd
-
-
-
lubelskie
bc
bc
bd
-
-
-
lubuskie
-
-
-
-
-
-
łódzkie
bc
bc
bd
-
bc
bc
małopolskie
-
bc
bd
bc
bc
-
mazowieckie
74.52%
-
-
-
-
-
opolskie
bc
bc
bd
-
bc
-
podkarpackie
-
-
-
-
-
-
podlaskie
-
bc
-
-
-
bc
pomorskie
-
-
-
-
-
-
śląskie
bc
bc
bd
-
-
-
świętokrzyskie
-
-
-
-
-
-
warmińsko-mazurskie
bc
bc
bd
bc
bc
bd
wielkopolskie
bc
bc
bd
bc
bc
bc
zachodniopomorskie
bc
bc
bd
bc
-
-
-
brak naboru
bd
brak danych
bc
brak chętnych

Rekrutacja marcowa - liczba miejsc

202420232022202120202019
dolnośląskie
2
4
3
1
1
-
kujawsko-pomorskie
2
1
1
-
-
-
lubelskie
1
1
2
-
-
-
lubuskie
-
-
-
-
-
-
łódzkie
1
1
1
-
1
1
małopolskie
-
1
1
1
1
-
mazowieckie
1
-
-
-
-
-
opolskie
1
3
3
-
1
-
podkarpackie
-
-
-
-
-
-
podlaskie
-
1
-
-
-
1
pomorskie
-
-
-
-
-
-
śląskie
10
4
1
-
-
-
świętokrzyskie
-
-
-
-
-
-
warmińsko-mazurskie
1
2
2
1
1
1
wielkopolskie
2
2
2
1
1
1
zachodniopomorskie
1
2
2
3
-
-
-
brak naboru
bd
brak danych

Czy medycyna paliatywna jest specjalizacją priorytetową? - Tak [3]

Co oznacza, że dana specjalizacja jest priorytetowa?

Listę specjalizacji priorytetowych ustala Ministerstwo Zdrowia na podstawie aktualnej sytuacji demograficzno-epidemiologicznej kraju i zapotrzebowania na usługi konkretnych specjalistów. Rezydenci szkolący się w ramach specjalizacji priorytetowej otrzymują wyższe wynagrodzenie (patrz sekcja “Sytuacja na rynku pracy”). 

Harmonogram i program szkolenia specjalizacyjnego

*Od rekrutacji wiosennej 2023 obowiązywać będą nowe programy specjalizacji.

Wybrane kursy specjalizacyjne mogą być realizowane w formie e-learningu. 

  • Moduł podstawowy

Staż podstawowy:

Miejsce stażu: jednostka, która uzyskała akredytację do prowadzenia szkolenia specjalizacyjnego w danej dziedzinie.

StażCzas trwaniaForma zaliczenia, uwagi
1
Staż podstawowy w zakresie chorób wewnętrznych 
70 tygodni (350 dni roboczych*)
kolokwium teoretyczne + sprawdzian praktyczny**

Staże kierunkowe:

StażCzas trwaniaForma zaliczenia, uwagi
1.
Staż kierunkowy w zakresie intensywnej opieki medycznej
4 tygodnie (20 dni roboczych*)
kolokwium teoretyczne + sprawdzian praktyczny** 
2.
Staż kierunkowy w zakresie kardiologii
16 tygodni (80 dni roboczych)
3.
Staż kierunkowy w zakresie chorób płuc
6 tygodni (30 dni roboczych)
4.
Staż kierunkowy w zakresie gastroenterologii
6 tygodni (30 dni roboczych)
5.
Staż kierunkowy w zakresie endokrynologii
6 tygodni (30 dni roboczych)
6.
Staż kierunkowy w zakresie nefrologii 
3 tygodnie (15 dni roboczych)
7.
Staż kierunkowy w zakresie hematologii 
3 tygodnie (15 dni roboczych)
8.
Staż kierunkowy w zakresie reumatologii 
3 tygodnie (15 dni roboczych)
9.
Staż kierunkowy w zakresie chorób zakaźnych
3 tygodnie (15 dni roboczych)
10.
Staż kierunkowy w zakresie neurologii
3 tygodnie (15 dni roboczych)
11.
Staż kierunkowy w zakresie psychiatrii 
2 tygodnie (10 dni roboczych)

*dzień roboczy = 7h35min**potwierdzenie przez kierownika stażu wykonanych przez lekarza zabiegów lub procedur medycznych objętych programem stażu

Szkolenie umiejętności wykonywania zabiegów i procedur medycznych

Wykaz i liczba zabiegów/procedur medycznych, które lekarz ma obowiązek wykonać samodzielnie pod nadzorem lekarza specjalisty:

Zabiegi/procedury medyczneLiczba 
1.
prowadzenie resuscytacji krążeniowo-oddechowe
5
2.
intubacja dotchawicza
5
3.
kardiowersja elektryczna 
5
4.
defibrylacja serca
5
5.
nakłucie tętnicy obwodowej w celu pobrania krwi do badania gazometrycznego
5
6.
pomiar ośrodkowego ciśnienia żylnego 
5
7.
pomiar szczytowego przepływu wydechowego
5
8.
nakłucie jamy opłucnej w przypadku płynu
5
9.
nakłucie jamy otrzewnej w przypadku wodobrzusza 
2
10.
wprowadzenie zgłębnika do żołądka
5
11.
badanie per rectum
2
12.
cewnikowanie pęcherza moczowego 
10
13.
przetoczenie krwi lub preparatu krwiopochodnego
5
14.
wykonanie i interpretacja 12-odprowadzeniowego EKG 
5
15.
badanie palpacyjne gruczołu piersiowego
50

Łączna liczba zabiegów i procedur medycznych: 122Miejsce nabycia umiejętności: w oddziałach, w których lekarz odbywa staże kierunkowe.

Pełnienie dyżurów medycznych:Lekarz pełni dyżury medyczne w wymiarze przeciętnie 10 godzin 5 minut na tydzień lub wykonuje pracę w systemie zmianowym lub równoważnym czasie pracy. W trakcie każdego stażu lekarz pełni dyżury towarzyszące lub samodzielne, po dopuszczeniu przez kierownika specjalizacji lub kierownika danego stażu. Według nowelizacji ustawy o zawodzie lekarza i lekarza dentysty w przypadku dyżurów medycznych odbywanych w trakcie stażu kierunkowego, lekarzowi przysługuje możliwość wyboru miejsca odbywania dyżurów. Lekarz może odbywać dyżury medyczne w jednostce prowadzącej szkolenie specjalizacyjne lub w jednostce prowadzącej staż kierunkowy. Decyzję w tym zakresie lekarz podejmuje w porozumieniu z kierownikiem specjalizacji. Nie zostało to jednak uwzględnione w programie specjalizacji, według którego dyżury odbywają się w oddziale, w którym lekarz odbywa dany staż.

Kursy specjalizacyjne w trakcie modułu podstawowego:

Nazwa kursuCzas trwania/liczba godzinTermin + forma zaliczenia
1.
„Przetaczanie krwi i jej składników”
2 dni (16 godzin dydaktycznych*)
potwierdzenie uczestnictwa w kursie oraz zaliczenie sprawdzianu z zakresu wiedzy objętej programem kursu
2.
„Diagnostyka obrazowa”
4 dni (32 godziny dydaktyczne)
3.
  „Alergologia”
2 dni (16 godzin dydaktycznych)
4.
„Onkologia kliniczna”
4 dni (32 godziny dydaktyczne)
5.
„Medycyna paliatywna”
4 dni (32 godziny dydaktyczne)
6.
„Toksykologia”
2 dni (16 godzin dydaktycznych)
7.
„Geriatria”
2 dni (16 godzin dydaktycznych)
8.
„Ratownictwo medyczne” 
5 dni (40 godzin dydaktycznych)
9.
„Zdrowie publiczne” 
8 dni (64 godziny dydaktyczne)
10.
„Prawo medyczne” 
3 dni (24 godziny dydaktyczne)

*godzina dydaktyczna = 45 min

Moduł specjalistyczny

Staż podstawowy:

Miejsce stażu: jednostka, która uzyskała akredytację do prowadzenia szkolenia specjalizacyjnego w danej dziedzinie.

StażCzas trwaniaForma zaliczenia, uwagi
1. 
Staż podstawowy w zakresie medycyny paliatywnej 
35 tygodni (175 dni roboczych*)
kolokwium teoretyczne + sprawdzian praktyczny**

Staże kierunkowe:

StażCzas trwaniaForma zaliczenia, uwagi
1.
Staż kierunkowy w poradni medycyny paliatywnej i zespole domowej opieki paliatywnej
35 tygodni (175 dni roboczych*)
kolokwium teoretyczne + sprawdzian praktyczny** 
2.
Staż kierunkowy w zakresie onkologii
4 tygodnie (20 dni roboczych)
3.
Staż kierunkowy w co najmniej jednej z podanych jednostek: - w oddziale neurologicznym - w oddziale psychiatrycznym- w poradni leczenia bólu - w hospicjum domowym dla dzieci
8 tygodni (40 dni roboczych)

*dzień roboczy = 7h35min**potwierdzenie przez kierownika stażu wykonanych przez lekarza zabiegów lub procedur medycznych objętych programem stażu

Szkolenie umiejętności wykonywania zabiegów i procedur medycznych

W programie modułu specjalistycznego nie ujęto wykazu łącznej liczby badań lub procedur, które lekarz ma obowiązek wykonać lub w nich asystować. Oczekuje się, że po ukończeniu modułu specjalistycznego w zakresie medycyny paliatywnej lekarz wykaże się przedstawionymi poniżej umiejętnościami:

Umiejętność
1.
ocena dokumentacji medycznej z dotychczasowego leczenia i sprawowanej bieżącej opieki
2.
komunikowanie się z chorym i rodziną
3.
podstawy skutecznej komunikacji werbalnej i niewerbalnej, przekazywanie złej wiadomości
4.
komunikowanie się z zespołem interdyscyplinarnym, innymi pracownikami ochrony zdrowia, wolontariuszami
5.
przeprowadzenie rozmowy ukierunkowanej na zapoznanie się z doświadczanym przez chorego cierpieniem (także psychosocjalnym i egzystencjalnym), objawami somatycznymi i potrzebami socjalnymi
6.
przeprowadzenie oceny potrzeb chorego i zaplanowanie strategii postępowania
7.
ocena stanu psychicznego chorego i zdolności podejmowania przez niego decyzji odnośnie leczenia
8.
rozpoznawanie sytuacji rodzinnej – sporządzanie genogramu
9.
współpraca w zespole wielodyscyplinarnym – umiejętność zarządzania zespołem, umiejętność negocjacji i rozwiązywania konfliktów
10.
współpraca z konsultantami innych dziedzin (w ramach pracy szpitalnego zespołu wspierającego, zintegrowanych modeli opieki nad chorymi na POChP, niewydolność serca, SLA i inne), umiejętność dochodzenia do konsensusu
11.
przeprowadzenie analizy dotyczącej oceny danej interwencji/metody terapeutycznej w okresie schyłku życia chorego, umiejętność oceny czy dana terapia jest zasadna/daremna/uporczywa, umiejętność rozmowy na ten temat z chorym/rodziną/ innymi pracownikami ochrony zdrowia
12.
badanie fizykalne ze szczególnym ukierunkowaniem na przyczyny objawów
13.
ocena podstawowych badań obrazowych, laboratoryjnych i innych badań dodatkowych
14.
ocena EKG
15.
założenie wkłucia i podawanie leków drogą podskórną i dożylną
16.
infuzja płynów elektrolitowych, krwi, płynów krwiozastępczych, leków
17.
przygotowanie zestawu leków do pompy infuzyjnej oraz obsługa pomp infuzyjnych
18.
obsługa cewników zewnątrzoponowych
19.
stosowanie krótkotrwałej i ciągłej sedacji paliatywnej u chorych z trudnymi do uśmierzenia objawami
20.
obsługa pulsoksymetru
21.
prowadzenie tlenoterapii (obsługa koncentratora tlenu)
22.
toaleta tchawicy i drzewa oskrzelowego u chorych z tracheostomią, wymiana rurki tracheostomijnej
23.
wykonanie nakłucia jamy opłucnowej i upust płynu
24.
pielęgnacja jamy ustnej
25.
zakładanie i obsługa sondy żołądkowej
26.
obsługa gastrostomii i jejunostomii
27.
nadzorowanie żywienia pozajelitowego – rozpoznanie powikłań i wskazań do zaprzestania
28.
obsługa stomii, wymiana worka stomijnego
29.
badanie per rectum, ewakuacja mas kałowych
30.
wykonanie nakłucia jamy otrzewnowej i upust płynu
31.
cewnikowanie pęcherza moczowego, obsługa cewnika
32.
obsługa nefrostomii i urofixu
33.
opatrywanie owrzodzeń nowotworowych i innych przewlekłych, przetok zewnętrznych, zwalczanie przykrego zapachu
34.
profilaktyka i leczenie odleżyn
35.
wstępne unieruchamianie złamań
36.
prowadzenie edukacji w zakresie opieki/medycyny paliatywnej
37.
korzystanie z wyników badań naukowych – Evidence Based Medicine w odniesieniu do medycyny paliatywnej

Pełnienie dyżurów medycznych:

Lekarz pełni dyżury medyczne w wymiarze przeciętnie 10 godzin 5 minut na tydzień lub wykonuje pracę w systemie zmianowym lub równoważnym czasie pracy, w maksymalnym czasie pracy dopuszczonym w przepisach o działalności leczniczej, tj. w wymiarze przeciętnie 48 godzin na tydzień, w tym dyżur medyczny, w przyjętym okresie rozliczeniowym. Lekarz jest zobowiązany do odbycia dyżurów w zespole domowej opieki paliatywnej (wizyty domowe). Kierownik specjalizacji określa konieczność odbycia i ilość dyżurów na oddziale medycyny paliatywnej. 

Kursy specjalizacyjne w trakcie modułu specjalistycznego:

Nazwa kursuCzas trwania/liczba godzinTermin + forma zaliczenia
1.
„Wprowadzenie do specjalizacji w dziedzinie medycynypaliatywnej”
4 dni (32 godziny dydaktyczne*)
potwierdzenie uczestnictwa w kursie oraz zaliczenie sprawdzianu z zakresu wiedzy objętej programem kursu
2.
„Organizacja i zarządzanie w opiece paliatywnej”
3 dni (24 godziny dydaktyczne)
3.
„Problemy psychologiczne, duchowe, socjalne i etyczne w opiecepaliatywnej”
5 dni (40 godziny dydaktyczne)
4.
„Zasady diagnostyki i leczenia bólu”
3 dni (24 godziny dydaktyczne)
5.
„Zasady leczenia objawów somatycznych w medycynie paliatywnej”
6 dni (48 godzin dydaktycznych)
6.
„Opieka paliatywna nad chorymi na choroby nienowotworowe”
3 dni (24 godziny dydaktyczne)

Przykładowe kursy doskonalące dla rezydentów medycyny paliatywnej organizowane przez CMKP 

  • Cukrzyca cz.1 - patogeneza, rozpoznanie i leczenie.
  • Cukrzyca cz.2 - jak postępować z pacjentami z powikłaniami cukrzycy.

Pełna lista kursów doskonalących, wraz z informacją o aktualnie prowadzonej rekrutacji, dostępna jest na stronie CMKP: https://kursy.cmkp.edu.pl/ (ostatni dostęp 30.12.2023)

Sytuacja na rynku pracy  

  • Liczba specjalistów medycyny paliatywnej: 631* *Suma specjalistów oraz specjalistów I st. wykonujących i niewykonujących zawodu [4]
  • Kiedy lekarz w trakcie specjalizacji z medycyny paliatywnej może rozpocząć dodatkową pracę w zakresie ambulatoryjnej opieki specjalistycznej? 
    • Lekarze w trakcie specjalizacji z medycyny paliatywnej nie realizują świadczeń z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej. [5]

Wynagrodzenie

Dane aktualne
Status specjalizacji
Specjalizacja deficytowa
Pierwsze dwa lata specjalizacji
8308
Po dwóch latach specjalizacji
9063

Konsultant krajowy w dziedzinie medycyny paliatywnej

Dr hab. n. med. Wojciech Leppert
Katedra i Klinika Medycyny Paliatywnej UM w Poznaniu
os. Rusa 55, 61-245 Poznań 

Praca naukowa i samorozwój w czasie rezydentury

Jak mówi program specjalizacji, w czasie szkolenia lekarz rezydent ma obowiązek ciągłego, samodzielnego dokształcania się. Wymaga się od niego m.in. śledzenia postępów w danej dziedzinie, znajomości piśmiennictwa i najważniejszych wydarzeń w dziedzinie patomorfologii. Jeśli nie wiesz, jak poradzić sobie z tym zadaniem, zacznij od naszego zestawienia najwyżej punktowanych czasopism i najczęściej cytowanych artykułów w zakresie medycyny paliatywnej.

W czasie szkolenia specjalizacyjnego rezydent:

  • ma zapewniony dodatkowy czas na samokształcenie w wymiarze 6 tygodni/30 dni roboczych;
  • powinien uczestniczyć w wydarzeniach edukacyjnych: konferencjach, seminariach, warsztatach, posiedzeniach naukowych organizowanych przez Towarzystwo Internistów Polskich;
  • powinien uczestniczyć w wydarzeniach edukacyjnych: konferencjach, seminariach, warsztatach, posiedzeniach naukowych organizowanych przez Polskie Towarzystwo Medycyny Paliatywnej; 
  • jest zobowiązany do napisania pracy naukowej opublikowanej w recenzowanym czasopiśmie medycznym, której lekarz jest autorem lub współautorem, lub pracy poglądowej – na temat objęty programem specjalizacji.

Czasopisma z najwyższym Impact Factor w dziedzinie medycyny paliatywnej

Przykładowe, najczęściej czytane lub cytowane artykuły w zakresie medycyny paliatywnej

  • “Clinical practice. Palliative care”, PMID: 15201415
  • “Palliative Care for Children”, PMID: 10920167
  • “Palliative Care: the World Health Organization's global perspective”, PMID: 12231124

Wydarzenia

Podczas rezydentury jesteś zobligowany do udziału w działalności edukacyjnej towarzystw naukowych, co wiąże się z uczestnictwem w konferencjach, zjazdach i sympozjach. Dzięki naszemu Kalendarzowi będziesz na bieżąco ze wszystkimi najważniejszymi wydarzeniami w dziedzinie medycyny paliatywnej.

Referencje

Zaloguj się