Medycyna sądowa
Czas trwania specjalizacji
Łączny czas trwania szkolenia: 5 lat (261 tygodni + 1 dzień / 1306 dni roboczych + czas na samokształcenie: 6 tygodni / 30 dni roboczych).
Progi i liczba miejsc
Specjalnie dla Was zebraliśmy pięcioletnie, ogólnopolskie dane dotyczące liczby miejsc na szkolenie w trybie rezydenckim oraz progów (wynik postępowania rekrutacyjnego, na który składa się wynik LEK, publikacje naukowe i posiadanie stopnia naukowego doktora nauk medycznych) podczas rekrutacji marcowych i październikowych. Poza zorientowaniem się w wymaganiach, na podstawie statystyk macie możliwość pośrednio prześledzić sytuację w różnych dziedzinach medycznych na przestrzeni lat.
Rekrutacja październikowa - progi
2023 | 2022 | 2021 | 2020 | 2019 | |
---|---|---|---|---|---|
dolnośląskie | - | 79.95% | 87.62% | - | 65.15% |
kujawsko-pomorskie | bc | - | 88.1% | bd | bc |
lubelskie | bc | 84.39% | bc | bc | 57.14% |
lubuskie | - | - | - | - | - |
łódzkie | bc | 84.54% | 80.49% | 61.84% | bc |
małopolskie | - | 80.68% | - | - | 85.35% |
mazowieckie | 78.92% | - | bc | - | - |
opolskie | - | 82.13% | bd | - | - |
podkarpackie | - | - | - | - | - |
podlaskie | bc | bc | bc | bc | 60.61% |
pomorskie | bc | - | 79.05% | bc | bc |
śląskie | bc | 87.38% | bc | bc | bc |
świętokrzyskie | - | - | - | - | - |
warmińsko-mazurskie | - | - | - | - | - |
wielkopolskie | 85.99% | 84.88% | 74.76% | bc | bc |
zachodniopomorskie | bc | 65.85% | bc | bc | bc |
Rekrutacja październikowa - liczba miejsc
2023 | 2022 | 2021 | 2020 | 2019 | |
---|---|---|---|---|---|
dolnośląskie | - | 3 | 3 | - | 1 |
kujawsko-pomorskie | 2 | - | 1 | 2 | 2 |
lubelskie | 2 | 2 | 1 | 2 | 2 |
lubuskie | - | - | - | - | - |
łódzkie | 1 | 2 | 1 | 2 | 2 |
małopolskie | - | 1 | - | - | 2 |
mazowieckie | 1 | - | 1 | - | - |
opolskie | - | 1 | 0 | - | - |
podkarpackie | - | - | - | - | - |
podlaskie | 2 | 1 | 1 | 1 | 2 |
pomorskie | 1 | - | 1 | 2 | 2 |
śląskie | 1 | 1 | 1 | 0 | 1 |
świętokrzyskie | - | - | - | - | - |
warmińsko-mazurskie | - | - | - | - | - |
wielkopolskie | 2 | 1 | 1 | 1 | 1 |
zachodniopomorskie | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 |
Rekrutacja marcowa- progi
2024 | 2023 | 2022 | 2021 | 2020 | 2019 | |
---|---|---|---|---|---|---|
dolnośląskie | bd | bc | bc | bc | - | bc |
kujawsko-pomorskie | bd | bc | - | bd | bd | bd |
lubelskie | bd | bc | bc | bc | bc | bc |
lubuskie | - | - | - | - | - | - |
łódzkie | bd | bc | bc | bc | bc | bc |
małopolskie | - | - | - | - | 62.37% | bc |
mazowieckie | - | - | - | - | 74.74% | - |
opolskie | - | - | bc | - | - | - |
podkarpackie | - | - | - | - | - | - |
podlaskie | bd | bc | bc | - | - | bc |
pomorskie | bd | - | - | bc | bc | bc |
śląskie | bd | bc | bc | bc | bc | 64.65% |
świętokrzyskie | - | - | - | - | - | - |
warmińsko-mazurskie | - | - | - | - | - | - |
wielkopolskie | - | bc | bc | bc | bc | bc |
zachodniopomorskie | bd | bc | bc | bc | bc | bc |
Rekrutacja marcowa- liczba miejsc
2024 | 2023 | 2022 | 2021 | 2020 | 2019 | |
---|---|---|---|---|---|---|
dolnośląskie | 1 | 1 | 1 | 1 | - | 1 |
kujawsko-pomorskie | 1 | 1 | - | 1 | 1 | 1 |
lubelskie | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 |
lubuskie | - | - | - | - | - | - |
łódzkie | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 |
małopolskie | - | - | - | - | 1 | 1 |
mazowieckie | - | - | - | - | 1 | - |
opolskie | - | - | 1 | - | - | - |
podkarpackie | - | - | - | - | - | - |
podlaskie | 1 | 1 | 1 | - | - | 1 |
pomorskie | 1 | - | - | 1 | 1 | 1 |
śląskie | 2 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 |
świętokrzyskie | - | - | - | - | - | - |
warmińsko-mazurskie | - | - | - | - | - | - |
wielkopolskie | - | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 |
zachodniopomorskie | 1 | 1 | 1 | 2 | 1 | 1 |
Czy medycyna sądowa jest specjalizacją priorytetową? - Nie [3]
Co oznacza, że dana specjalizacja jest priorytetowa?
Listę specjalizacji priorytetowej ustala Ministerstwo Zdrowia na podstawie aktualnej sytuacji demograficzno-epidemiologicznej kraju i zapotrzebowania na usługi konkretnych specjalistów. Rezydenci szkolący się w ramach specjalizacji priorytetowej otrzymują wyższe wynagrodzenie (patrz sekcja “Sytuacja na rynku pracy”).
Harmonogram i program szkolenia specjalizacyjnego
*Od rekrutacji wiosennej 2023 obowiązywać będą nowe programy specjalizacji.
Wybrane kursy specjalizacyjne mogą być realizowane w formie e-learningu.
Kursy specjalizacyjne
Nazwa kursu | Czas trwania/liczba godzin | Termin + forma zaliczenia | |
---|---|---|---|
1. | Wprowadzenie do specjalizacji w dziedzinie medycyny sądowej | 5 dni (40 godzin dydaktycznych*) | I rok szkolenia specjalizacyjnego; potwierdzenie uczestnictwa w kursie oraz zaliczenie sprawdzianu z zakresu wiedzy objętej programem kursu |
2. | Podstawy pośmiertnej diagnostyki sądowo-lekarskiej | 5 dni (40 godzin dydaktycznych) | I-II rok szkolenia specjalizacyjnego; potwierdzenie uczestnictwa w kursie oraz zaliczenie sprawdzianu z zakresu wiedzy objętej programem kursu |
3. | Opiniowanie sądowo-lekarskie w sprawach karnych, cywilnych i ubezpieczeniowych – część I | 5 dni (40 godzin dydaktycznych) | I-II rok szkolenia specjalizacyjnego; potwierdzenie uczestnictwa w kursie oraz zaliczenie sprawdzianu z zakresu wiedzy objętej programem kursu |
4. | Opiniowanie sądowo-lekarskie w sprawach karnych, cywilnych i ubezpieczeniowych – część II | 5 dni (40 godzin dydaktycznych) | III-V rok szkolenia specjalizacyjnego; potwierdzenie uczestnictwa w kursie oraz zaliczenie sprawdzianu z zakresu wiedzy objętej programem kursu |
5. | Rekonstrukcja wypadku drogowego | 5 dni (40 godzin dydaktycznych) | II-III rok szkolenia specjalizacyjnego; potwierdzenie uczestnictwa w kursie oraz zaliczenie sprawdzianu z zakresu wiedzy objętej programem kursu |
6. | Wykorzystanie danych z pośmiertnych badań obrazowych w diagnostyce sądowo-lekarskiej | 5 dni (40 godzin dydaktycznych) | III-IV rok szkolenia specjalizacyjnego; potwierdzenie uczestnictwa w kursie oraz zaliczenie sprawdzianu z zakresu wiedzy objętej programem kursu |
7. | Podstawy genetyki sądowej | 3 dni (24 godziny dydaktyczne) | III-V rok szkolenia specjalizacyjnego; potwierdzenie uczestnictwa w kursie oraz zaliczenie sprawdzianu z zakresu wiedzy objętej programem kursu |
8. | Podstawy toksykologii sądowej | 5 dni (40 godzin dydaktycznych) | III-V rok szkolenia specjalizacyjnego; potwierdzenie uczestnictwa w kursie oraz zaliczenie sprawdzianu z zakresu wiedzy objętej programem kursu |
9. | Postrzały i wybuchy | 3 dni (24 godziny dydaktyczne) | III-V rok szkolenia specjalizacyjnego; potwierdzenie uczestnictwa w kursie oraz zaliczenie sprawdzianu z zakresu wiedzy objętej programem kursu |
10. | Błąd medyczny | 5 dni (40 godzin dydaktycznych) | IV-V rok szkolenia specjalizacyjnego; potwierdzenie uczestnictwa w kursie oraz zaliczenie sprawdzianu z zakresu wiedzy objętej programem kursu |
11. | Ratownictwo medyczne | 5 dni (40 godzin dydaktycznych) | potwierdzenie uczestnictwa w kursie oraz zaliczenie sprawdzianu teoretycznego i praktycznego |
12. | Zdrowie publiczne | 8 dni (64 godziny dydaktyczne) | potwierdzenie uczestnictwa w kursie oraz zaliczenie kolokwium z zakresu wiedzy objętej programem kursu |
13. | Prawo medyczne | 3 dni (24 godziny dydaktyczne) | potwierdzenie uczestnictwa w kursie oraz zaliczenie kolokwium z zakresu wiedzy objętej programem kursu |
*godzina dydaktyczna = 45 min
Staże kierunkowe
Miejsce stażu kierunkowego: jednostka, która uzyskała akredytację do prowadzenia szkolenia specjalizacyjnego w danej dziedzinie
- podstawowe
Staż | Czas trwania | Forma zaliczenia, uwagi | |
---|---|---|---|
1. | Staż podstawowy w zakresie medycyny sądowej | 190 tygodni / 950 dni roboczych* | kolokwium teoretyczne + sprawdzian praktyczny** |
- kierunkowe
Staż | Czas trwania | Forma zaliczenia, uwagi | |
---|---|---|---|
1. | Staż kierunkowy w zakresie patomorfologii - I | 4 tygodnie / 20 dni roboczych* | kolokwium teoretyczne + sprawdzian praktyczny** |
2. | Staż kierunkowy w zakresie patomorfologii - II | 8 tygodni / 40 dni roboczych | kolokwium teoretyczne + sprawdzian praktyczny** |
3. | Staż kierunkowy w pracowni toksykologicznej | 2 tygodnie / 10 dni roboczych | kolokwium teoretyczne + sprawdzian praktyczny** |
4. | Staż kierunkowy w pracowni genetycznej | 2 tygodnie / 10 dni roboczych | kolokwium teoretyczne + sprawdzian praktyczny** |
5. | Staż kierunkowy w pracowni kryminalistycznej | 2 tygodnie / 10 dni roboczych | kolokwium teoretyczne + sprawdzian praktyczny** |
*dzień roboczy = 7h35min**potwierdzenie przez kierownika stażu wykonanych przez lekarza procedur medycznych objętych programem stażu.
Pełnienie dyżurów medycznych
Lekarze w trakcie szkolenia specjalizacyjnego z medycyny sądowej nie pełnią dyżurów medycznych. Natomiast zakłady medycyny sądowej oferują często odpłatne usługi:
- opiniowanie sądowo-lekarskie;
- obdukcje sądowo-lekarskie;
- ustalanie ojcostwa.
Szkolenie umiejętności wykonywania zabiegów i procedur medycznych
Kształcenie umiejętności wykonywania zabiegów i procedur medycznych. Wykaz i liczba zabiegów i procedur medycznych, które specjalizujący się lekarz ma obowiązek wykonać samodzielnie pod nadzorem specjalisty, z asystą, lub w których ma tylko asystować.
Zabieg/procedura | Samodzielnie / z asystą / asysta | |
---|---|---|
1. | badanie osób pokrzywdzonych lub poszkodowanych ze sporządzeniem protokołu i wydaniem opinii – 150 przypadków, w tym badanie wspólnie ze specjalistami z innych dziedzin | samodzielnie |
2. | oględziny i sekcje zwłok w przypadkach śmierci gwałtownej i nagłej z przyczyn chorobowych – 150 sekcji zwłok, a w tym 50 sekcji związanych z rekonstrukcją zdarzenia | samodzielnie |
3. | ekshumacja i sekcja zwłok ekshumowanych z pobraniem materiału do dalszych badań – w miarę możliwości 1-2 przypadki | samodzielnie |
4. | ocena szczątków ludzkich pod kątem określenia wieku, płci, wzrostu, czasu przebywania w ziemi (z krytyczną oceną sposobu powstania uszkodzeń kości) oraz próba identyfikacji indywidualnej – w miarę możliwości w odniesieniu do 2-3 przypadków | samodzielnie |
5. | opiniowanie sądowo-lekarskie na podstawie akt sprawy – co najmniej 100 opinii | samodzielnie |
6. | ocena stanu trzeźwości – 20 opinii | samodzielnie |
7. | opiniowanie w sprawach o błąd medyczny w ramach interdyscyplinarnych zespołów opiniujących pod przewodnictwem kierownika Katedry Medycyny Sądowej – 20 opinii | samodzielnie |
8. | ustalanie zdolności do stawiennictwa przed sądem lub odbywania kary pozbawienia wolności – 30 opinii | samodzielnie |
9. | udział w rozprawie sądowej – co najmniej 10 razy | samodzielnie |
10. | zabezpieczenie materiału z sekcji do badań histopatologicznych i toksykologicznych (krew z żyły udowej, krew z jam serca, mocz, ciało szkliste oka, wycinki narządów wewnętrznych, mózgu i płuc – 10 pełnych pobrań) | samodzielnie |
11. | wykonanie testów identyfikujących krew, ślinę, nasienie z materiału pobranego w czasie sekcji zwłok – 10 badań | samodzielnie |
12. | zabezpieczenie materiału z sekcji do badań biologicznych oraz kryminalistycznych – 20 pobrań (tj. wymaz z: powłok zewnętrznych pochwy, jamy ustnej i innych otworów naturalnych, pobranie krwi, narządów, tkanek i włosów, zabezpieczenie dowodów rzeczowych) | samodzielnie |
13. | opis dowodu rzeczowego (10 przypadków) | samodzielnie |
14. | interpretacja wyników analizy DNA w sprawach dochodzenie ojcostwa – 5 przypadków | z asystą |
15. | identyfikacja śladów biologicznych - 5 przypadków | z asystą |
16. | badania toksykologiczne jakościowe (testy immunochemiczne) - 5 przypadków | z asystą |
17. | interpretacja wyników nieukierunkowanych badań toksykologicznych (z analizą dokumentacji aktowej), sporządzenie protokołu badań - 5 przypadków | z asystą |
18. | oględziny i sekcje zwłok | asysta |
19. | udział w oględzinach zwłok na miejscu zdarzenia, przeprowadzonych przez specjalistę medycyny sądowej – co najmniej 5 razy | asysta |
20. | udział ze specjalistą medycyny sądowej w wizji lokalnej odtwarzającej przebieg zdarzenia ze skutkiem śmiertelnym – co najmniej 2 razy (w miarę możności) | asysta |
21. | pobieranie materiału do badań toksykologicznych oraz sposoby jego zabezpieczania | asysta |
22. | badanie toksykologiczne w systemie przesiewowym (testy immunochemiczne) oraz z zastosowaniem metod referencyjnych (chromatografia gazowa i cieczowa z różnymi systemami detekcji) | asysta |
23. | pobranie materiału biologicznego w sprawach ustalania ojcostwa | asysta |
24. | izolacja DNA | asysta |
25. | badanie układów STR | asysta |
26. | analiza wyników badań polimorfizmu DNA w sprawach spornego ojcostwa | asysta |
27. | zabezpieczanie materiału do badań genetycznych; | asysta |
28. | badanie przynależności gatunkowej | asysta |
29. | badanie polimorfizmu Y-STR | asysta |
30. | badanie sekwencjonowania mtDNA | asysta |
31. | analiza i interpretacja śladów biologicznych pochodzących od różnych osób | asysta |
Przykładowe kursy doskonalące dla rezydentów medycyny sądowej organizowane przez CMKP
- Zastosowanie pośmiertnego badania tomografią komputerową w medycynie sądowej.
- Seksuologia sądowa.
- Technika sądowo-lekarskiej sekcji zwłok.
- Identyfikacja genetyczna ofiar katastrof masowych.
Pełna lista kursów doskonalących, wraz z informacją o aktualnie prowadzonej rekrutacji, dostępna jest na stronie CMKP: https://kursy.cmkp.edu.pl/ (ostatni dostęp: 25.01.2021)
Sytuacja na rynku pracy
- Liczba specjalistów medycyny sądowej: 212* *Suma specjalistów oraz specjalistów I st. wykonujących i niewykonujących zawodu [4]
- Dodatkowa praca lekarza w trakcie specjalizacji z medycyny sądowej w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej: rezydenci medycyny sądowej nie mogą realizować świadczeń gwarantowanych z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej. Mogą natomiast pracować, jak wszyscy lekarze posiadający prawo wykonywania zawodu, np. w nocnej i świątecznej pomocy lekarskiej [5]
Wynagrodzenie
Dane aktualneKonsultant krajowy w dziedzinie medycyny sądowej
tel. (81) 448-64-70 e-mail: g.teresinski@umlub.pl
Praca naukowa i samorozwój w czasie rezydentury
Jak mówi program specjalizacji, w czasie szkolenia lekarz rezydent ma obowiązek ciągłego, samodzielnego dokształcania się. Wymaga się od niego m.in. śledzenia postępów w danej dziedzinie, znajomości piśmiennictwa, opublikowania własnej pracy naukowej. Jeśli nie wiesz, jak poradzić sobie z tym zadaniem, zacznij od naszego zestawienia najwyżej punktowanych czasopism i najczęściej cytowanych artykułów w zakresie medycyny sądowej.
W czasie szkolenia specjalizacyjnego rezydent:
- ma zapewniony dodatkowy czas na samokształcenie w wymiarze 6 tygodni / 30 dni roboczych (6 dni w każdym roku specjalizacji)
- zobowiązany jest do napisania pracy naukowej opublikowanej w recenzowanym czasopiśmie medycznym, której lekarz jest autorem lub współautorem, lub pracy poglądowej
- powinien aktywnie uczestniczyć w:
- w posiedzeniach terenowych oddziałów Polskiego Towarzystwa Medycyny Sądowej i Kryminologii (PTMSiK), konferencjach ogólnopolskich organizowanych przez PTMSiK
- w posiedzeniach roboczych asystentów jednostki, w której lekarz realizuje program szkolenia specjalizacyjnego
Czasopisma z najwyższym Impact Factor w dziedzinie medycyny sądowej
- International Journal of Legal Medicine IF = 2.222
- Forensic Science International IF = 2.108
- Journal of Forensic Sciences IF = 1.441
Przykładowe, najczęściej czytane lub cytowane artykuły w zakresie medycyny sądowej
- “Postmortem drug analysis: analytical and toxicological aspects”, PMID: 11897966
- ”Fly Larvae: A New Toxicological Method of Investigation in Forensic Medicine”, PMID: 2313261
Wydarzenia
Podczas rezydentury jesteś zobligowany do udziału w działalności edukacyjnej towarzystw naukowych, co wiąże się z uczestnictwem w konferencjach, zjazdach i sympozjach. Dzięki naszemu kalendarzowi będziesz na bieżąco ze wszystkimi najważniejszymi wydarzeniami w dziedzinie medycyny sądowej.
Referencje
- Program specjalizacji: https://old.cmkp.edu.pl/wp-content/uploads/akredytacja2018/0714-program-1.pdf (ostatni dostęp: 25.01.2021)
- https://kursy.cmkp.edu.pl/gz=1&spe=14&ro=2&year=2020&mie=&ue=&txt=&nr=&platforma=&open=false (ostatni dostęp: 25.01.2021)
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 30 czerwca 2020 r. w sprawie określenia priorytetowych dziedzin medycyny. Dostępne do pobrania pod adresem:http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20200001156 (ostatni dostęp: 25.01.2021)
- Zestawienie liczbowe lekarzy i lekarzy dentystów wg dziedziny i stopnia specjalizacji z uwzględnieniem podziału na lekarzy wykonujących i nie wykonujących zawodu. Naczelna Izba Lekarska w Warszawie, 03.03.2020
- https://www.infor.pl/akt-prawny/DZU.2016.052.0000357,rozporzadzenie-ministra-zdrowia-w-sprawie-swiadczen-gwarantowanych-z-zakresu-ambulatoryjnej-opieki-specjalistycznej.html (ostatni dostęp: 25.01.2021)
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 2 lipca 2021 r. w sprawie wysokości zasadniczego wynagrodzenia miesięcznego lekarzy i lekarzy dentystów odbywających specjalizacje w ramach rezydentury.Dostępne do pobrania pod adresem:http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20210001218(ostatni dostęp: 15.07.2021)